Atoqli adib va davlat arbobi, qirg‘iz adabiyotining yirik namoyondasi Chingiz Aytmatovning ezgulik tarannum etilgan barkamol asarlari, jo‘shqin ijtimoiy faoliyati nafaqat qirg‘iz eli, ayni paytda butun turkiy mamlakatlar, jumladan, o‘zbek xalqi uchun ham aziz va qadrlidir.
Chingiz Aytmatov hamda O‘zbekiston mavzui o‘z mazmun-mundarijasiga ko‘ra, juda xilma-xil va rang-barangdir. O‘zbek xalqiga mehr qo‘ygan ulug‘ ijodkor bizning o‘tmishimizni ham, zamonaviy adabiy jarayonimizni ham yaxshi bilardi.
Adib tavalludining 93 yilligi munosabati bilan Mirzo Ulug‘bek nomidagi O‘zbekiston Milliy universiteti Jurnalistika fakulteti “Chingiz Aytmatov va O‘zbekiston” doimiy ekspozitsiyasi tomonidan ilmiy- adabiy anjuman o‘tkazildi.
Unda Qirg‘iziston Respublikasining O‘zbekistondagi Favqulodda va muxtor elchisi Ibragim Junusov, O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasi a’zosi, “Jahon adabiyoti” jurnali bosh muharriri A.Meliboyev, O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasi a’zosi Isajon Sulton, filologiya fanlari nomzodi Zuhriddin Isomiddinov, Milliy universitet professor-o‘qituvchilari, O‘zbekiston Fanlar akademiyasi doktorantlari hamda talaba-yoshlar ishtirok etdi.
Tadbirda ta’kidlanganidek, adib insonning jamiyatdagi o‘rni, mavqei, emin-erkin yashashi, qilgan mehnatidan ham jismonan, ham ma’nan qoniqishi, ko‘ngil istagiga ko‘ra sevish va sevilish huquqiga ega bo‘lishi zarurligini angladi va ularni adabiyotga dadil olib kirdi. Shu bois ham yozuvchining qahramonlari ancha-muncha qoliplarga sig‘maydi.
Mana shu fazilatlariga ko‘ra, Chingiz Aytmatov ijodi yurtimizdagi oddiy kitobxonlar ongi, dunyoqarashi, xulqi va turmush tarziga jiddiy ijobiy ta’sir ko‘rsatdi, ularni hayotda uchraydigan qiyinchilik hamda to‘siqlarni aql va matonat bilan yengib o‘tishga o‘rgatdi. Chingiz Aytmatov qalamga olgan mavzu, muammo va voqealarning o‘zbek adiblari asarlariga o‘xshashi, hamohangligi, o‘zining g‘oyaviy yo‘nalishi, badiiyligi, niyatlari yaqinligi, ezguligi bilan hayratga soladi.
Buning sababini asli qadim turkiy xalqlar avlodi bo‘lgan o‘zbek, qozoq, qirg‘iz, turkmanlarning tili, dili, dini, turmush tarzi va tarixi bir xilligidan izlash to‘g‘riroq bo‘ladi. Shu bois, ularning adabiyoti va madaniyati ham bir-biriga yaqindir.
Tadbir Chingiz Aytmatov nomidagi muzeyda davom etdi.
Ravshan OMONOV,
O‘zMU Jurnalistika fakulteti dekan o‘rinbosari